پیدایش اصطلاع روابط عمومی
پس از پایان جنگ جهانی دوم و از میان رفتن تدریجی پیامدهای آن و بازگشت روندعادی به سازمانها و مدیریتها و برقراری مجدد تعادل نسبی در امور سیاسی ، اقتصادی واجتماعی ، مؤسسات موجود تكاپو و تلاش خود را در راه تكامل و پیشرفت ، مجدداًآغاز كردند اصطلاح روابط عمومی برای نخستین بار در نوشته های شركت نفت ایران و انگلیس‌ظاهر شده است كه مركز آن در لندن قرار داشت و مدیریت آن تا حدود زیادی ازسوی انگلیسیها كنترل می شد این شركت پس از جنگ دوم جهانی به سبب رشدآگاهیهای مردم ، سقوط دیكتاتوری رضا شاه و تحریك نیروهای رقیب انگلستان ،اتحادشوروی سابق و ایالات متحده آمریكا كه برای چنگ انداختن بر منافع انگلیسیها در ایران‌تلاش می كردند از سوی افكار عمومی و مطبو عات كشور تحت فشار قرار گرفته و لذا به‌تشكیلات و سازمان دفتر انتشارات و مطبوعات خود گسترش و وسعت بیشتر می بخشید .در دفتر انتشارات و مطبوعات این شركت ، كاركنان خارجی و ایرانی متخصص در امرروزنامه نگاری روابط عمومی و ارتباطات اجتماعی به كار مشغول بودند . چنانكه گفته‌شد اصطلاح روابط عمومی برای نخستین بار از سوی متخصصان ایرانی این شركت كه‌دوره های مطبوعاتی و روابط عمومی را در لندن دیده بودند در برابر اصطلاح خارجی‌آنpublic relation وضع گردید .این شركت همچنین نخستین مؤسسه در ایران بود كه نام دفتر انتشارات خود را به روابط‌عمومی تغییر داد . به هر حال در اوایل دهه سوم قرن حاضر (نیمه اول دهه 50 میلادی )در محافل مطبوعاتی و تبلیغاتی ایران ، روابط عمومی یك اصطلاح آشنا بود و تولدخود را برای به وجود آوردن یك شغل پر تكاپو حساس و مهم به عنوان بازوی ارتباطی، تبلیغی مدیریت سازمانهای ایران آغاز كرد .و بتدریج از همزاد مطبوعاتی و روزنامه‌نگاری خویش جدا شد . شغلی كه در حال حاضر در ایران بیش از 50 هزار نفر در زیرمجموعه آن در تهران و شهرستانها به فعالیت مشغول هستند . تا سال 1343 در زمینه روابط عمومی به زبان فارسی جز چند مقاله كوتاه در مجموعه‌نشریات شركت ملی نفت ایران نوشته معتبر دیگری یافت نمی شد و در زمستان سال1343 نخستین سمینار تحت عنوان روابط عمومی در شركت نفت به همت شركت ملی‌نفت ایران برگزار شد و سال بعد نیز دومین سمینار در كرمانشاه تشكیل گردید . یك سال‌پس از این سمینارها یعنی در سال 1345 اولین كتاب فارسی تحت عنوان روابط عمومی‌به وسیله شركت ملی نفت ایران به قلم علی اكبر دیباج رئیس روابط عمومی این شركت‌چاپ و انتشار یافت
تاریخچه روابط عمومی
ضرورت آموزش و تبادل تجربه در مورد فعالیتهای روابط عمومی متخصصین وكارشناسان این حرفه را بر آن داشت تا اقدام به تأسیس انجمنهای روابط عمومی نمایند واین انجمنها با اهداف اعتلای كمی و كیفی فعالیتها ، شناساندن آن به جامعه ، تبادل تجربه‌و بالابردن سطح آموزش آن ، راه اندازی شد و نخستین انجمن روابط عمومی در ایالات‌متحده آمریكا به سال 1948 تشكیل گردید و در پی آن انجمنهای مشابهی با اهداف‌مشابه در دیگر كشورهای صنعتی تأسیس گردید و در سال 1949 انجمن بین المللی‌روابط عمومی با تلاش انجمنهای ملل كشورهای صنعتی تشكیل شد كه شاخه تخصصی‌رشته آن در شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد می باشد . اجلاس این‌انجمن هر سه سال یكبار در یكی از كشورهای عضو سازمان ملل متحد تشكیل می گردد .قابل ذكر است چهارمین اجلاس انجمن بین المللی روابط عمومی در سال 1968 درتهران تشكیل گردید .
فعالیت روابط عمومی و تأثیر آن دست اندركاران را تشویق به برگزاری دوره های‌آموزشی جهت توجیه روند فعالیت روابط عمومی نمود و نخستین دوره آموزش روابط‌عمومی تحت همین عنوان در سال 1923 میلادی در دانشگاه نیویورك تشكیل گردید .این دوره توسط برنیز تدریس گردید . برنیز كتابی تحت عنوان روابط عمومی ،تاكتیكها و استراتژیها به چاپ رساند .
كار روابط عمومی آنقدر اهمیت پیدا كرد كه در سال 1960 بیش از 100 هزار نفر درآمریكا در قسمت روابط عمومی بكار اشتغال داشته و در سال 1983 بیش از 15 هزارنفر دانشجو در این رشته در آمریكا مشغول به تحصیل بودند . بدین ترتیب بود كه بتدریج‌در تشكیلات وزارتخانه ها و سازمانهای بزرگ كشوری و لشكری ، ادارات و دفاتری به‌نامهای تبلیغات ، انتشارات ، اطلاعات و مطبوعات و غیره تأسیس شد این واحدها عموماًبه انتشار اخبار در مطبوعات ، تهیه بریده جراید ، تنظیم آگهی ها ، برگزاری گردهمایی وانجام سخنرانی و فعالیتهای مشابه می پرداختند ومسئولین این ادارات بیشتر ازنویسندگان ،شعرا و خطبا انتخاب می شدند .
بعد از آمریكا كشور انگلستان نیز به راه اندازی دفاتر روابط عمومی پرداخت بطوریكه‌در سال 1911 نخستین فعالیتهای روابط عمومی به مفهوم امروزی و با همین نام آغازبكار كرد و نیروی هوایی انگلیس در سال 1919 واحد روابط عمومی خود را تشكیل داد .پس از این دو كشور به تدریج در سایر كشورهای صنعتی چون آلمان ، فرانسه ، هلند و ...در سازمانها واحدهای روابط عمومی تشكیل گردیدو راه برای پیدایش حرفه روابط‌عمومی هموار شد
رضا رضائیان (دکتری Ph.D ارتباطات)