ارتباطات نوین جادوی هزاره سوم  

* ویژگی‌های وبلاگ

-  شخصی است: یعنی توسط یک فرد نوشته می شود، نه توسط یک سازمان، به همین دلیل یک شخصیت ویژه دارد. پیراسته و ویراسته هم نیست که به همین علت جالب است.

-  روی اینترنت است: یعنی که جایی چاپ نمی شود، می توان آن را با هزینه بسیار کم، مرتبا روزآمد کرد و برای خواندنش داشتن یک مرورگر کافی است.

-  بخشی از یک اجتماع است: یعنی مربوط به دسته ای از افراد است که علاقه مشترکی دارند و به خاطر آن به طور مجازی دور هم جمع شده اند.

-  تعاملی است: یعنی از طریق بخشی به نام کامنت، امکان انتشار نظرات خوانندگان وبلاگ در ذیل هر مطلب وجود دارد.

-  رایگان و غیرتبلیغاتی است: یعنی با استفاده از نرم افزارها یا سرویس دهندگان رایگان ایجاد و به روز می شود و غیرتبلیغاتی است چون شخصی است.

-  منتشر مي شود: يعني نوشته هاي خام طي يك روند اتوماتيك در قالبهاي پيش ساخته ريخته مي شود و بالقوه در دسترس همه قرار مي گيرد.

*

آنچه گفته شد ویژگی های وبلاگ بود اما فضای وبلاگ نویسی که از آن به عنوان وبلاگستان نام برده می شود خود دارای ویژگی های دیگری است که از آن جمله عبارتند از :

1- نفی قدرت حاکم: (نفی مناسبات سنتی قدرت) شگفت آورترین و در عین حال زیباترین خصوصیت وبلاگستان این است که قدرت واقعیت موجود را به چالش می کشند و از آن تخطی می کنند. در این فضا قدرت اقتدارشکنانه است. قدرت قلم و توانایی‌های فنی وتکنیکی وبلاگر مناسبان مرسوم قدرت را برهم می زند.

2- غیبت جسم: هویت واقعی نه به معنای عرفانی آن و این عدم حضور جسم نوعی آزادی و امنیت به فرد وبلاگر اعطا می کند هر چند بعدها ممکن است به واسطه تثبیت هویت جدید وبلاگر خود دچار خودسانسوری شود.

3- ساخت هویت های جدید (مجازی): (تعاملات جدید) وبلاگر از بازیگر نقش های از پیش تعیین شده به کنشگر شهری تبدیل شود. اقتدار مرئی بودن بر سرش نیست و شخصیتی که دوست دارد به وجود می آورد. هويت ها ، خواسته ها و نیازهای سرکوب شده اش را باز می شناسد و طرح می کند. هویت ساخته شده شخص در وبلاگ پروسه جالبی را طی می کند. ابتدا شخص وبلاگ را با هر اسمی می سازد، پس از مدتی با تعامل و گفتگوها با بقیه و کسب هویت ثانویه، عملا این وبلاگ است که فرد را می سازد و در شکل گیری شخصیت او تاثیر می گذارد. شاید به نوعی بشود گفت که پروسه نوشتن و فضای سایبر بر شخصیت او تاثیر متقابل داشته باشد.

4-  لغو انفعال وبلاگر و از طرفی استقلال و عدم وابستگی

5- گسترش تنوع و گستردگی

6- پلورالیزم و تحمل آرا و افکار مختلف

7- ایجاد فضای فکری و گفتگو

8- واقعیت مجازی: شاید مجازی بودن وبلاگستان تغییر چندان درستی نباشد به معنای قطع کامل از واقعیت است.

وبلاگ های فارسی در واقع سرچشمه غنی مطالعات جامعه شناختی، زبان شناسی، روانکاوانه هستند. حال با خاصیت شبح گون سایبر این امکان دور از ذهن نیست که این دنیا کاملا محو شود.

9- بی تمرکزی: خالق اینترنت نطفه آن را با ساختن پروتکلی به نام TCP/P بست که یک خصلت ذاتی بسیار مهم داشت: بی تمرکزی، این بی تمرکزی در سه سطح در اینترنت مطرح است: در تولید اطلاعات، انتقال اطلاعات و توزیع اطلاعات. به طور ایده آل و تئوریک، اطلاعات در اینترنت توسط مراکز متعدد تولید می شود. توسط زیرساختارها و نرم افزارهای متنوع منتقل می شود و توسط نرم افزارهای متعدد توزیع می شود تئوریک به این معنی که تمام این سه سطح قابلیت غیرمتمرکز بودن را در ذات دارند ولی در عمل در هر سطحی تنها درصدی بی تمرکزی به چشم می خورد که بسته به هر سطح میزان آن متفاوت است. ولی به دلیل این که بی تمرکزی در ذات اینترنت است در همه سطوح، ابزارها و عوامل به سمت آن میل می کنند. وبلاگ یکی از جدیدترین فرزندان اینترنت است که در هر سه سطح به سمت بی تمرکزی میل می کند. هر فردی تنها به شرط دسترسی به اینترنت می تواند اطلاعات تولید کند. آن را به وسیله زیرساخت ها و نرم افزارهای متعدد و بی تمرکز که به طور رایگان انتشار مطالب را آسان می کنند به اینترنت منتقل کند و به هر فرد دیگری امکان بدهد که به شکل های گوناگون و با استفاده از نرم افزاهای گوناگون آن اطلاعات را دریافت کند. این شکل ایده آلی از یک فرزند خلف اینترنت است با نام وبلاگ که به همین دلیل خیلی ها آن را نوعی بازگشت به آرمان ها و آرزوهایی می دانند که با پیدایش اینترنت در سط همه جا پرفته بود و کم کم به دلیل محدودیت های اقتصادی و فنی رنگ باخته بود.

* تفاوت وبلاگ و وب سایت‌

وبلاگ با وب سایت تفاوت ندارد بلکه بهتر است بگوییم وبلاگ وب سایتی است که دارای خصیصه های خاصی از جمله نوع نگارش ؛ نوع نگاه نویسنده ؛ طریقه به روز رسانی ؛ مدیریت محتوا و .... که آن را از دیگر وب سایتها جدا می سازد

وبلاگ در اصل وب سایتی است که دارای نرم افزارهای مدیریت محتوا خاص هستند که به کاربران اجازه می دهد با داشتن کمترین دانش در زمینه علوم فن آوری اطلاعات و تنها با یادگیری مبانی اینترنت و ... به صورت ساده و سریع نوشته های خودرا منتشر سازد.     

* انگيزه­ها، اهداف و کارکردهاي وبلاگ‌نويسي

انگيزه­هاي وبلاگ­نويسي متفاوت‌اند، ولي بيش‌تر وبلاگ­نويسان در يک ويژگي مشترک‌اند: «تمايل به اشتراک اطلاعات، عقايد و يافته‌ها با ديگران». «ربکا بلاد» سه انگيزه را مهم­تر مي­داند: اشتراک اطلاعات، کسب شهرت، و ابراز وجود. وي معتقد است هر يک از اين دلايل ممکن است دليل ابتدايي براي ايجاد وبلاگ باشد، ولي هيچکس براي مدت طولاني بدون داشتن يکي از اين سه انگيزه، وبلاگي را نگهداري نمي­کند.(Blood, 2002, p. 59)  " اوليور رد" پنج انگيزه مهم وبلاگ­نويسي را ثبت وقايع زندگي شخصي نويسنده، بيان احساسات، ابراز عقايد به صورت نوشتاري، شکل دادن به ارتباطات، و نگهداري برنامه­هاي شخصي  بر‌مي­شمارد.

علاوه بر افراد، سازمان‌ها و شرکت­ها، مؤسسات و انجمن­هايي هم که وبلاگ مي‌نويسند اهداف خاصي مثل اشتراک اطلاعات يا مديريت دانش، ارتباط با مشتريان يا جامعه محلي، تأثير بر افكارعمومي، آزمودن محصولات، يا ايجاد فرصت‌هايي براي کسب آراي عمومي دارند. از جمله اين سازمان‌ها مي‌توان از کتابخانه­ها نام برد که بر اساس نوع، هدف و جامعه کاربران خود، اهداف و انگيزه­هاي متفاوتي از تهيه وبلاگ دارند؛ از جمله: اشاعه اخبار و اطلاعات کتابخانه، معرفي منابع جالب و جديد به کاربران، اشتراک اطلاعات حرفه­اي براي کتابداران، آموزش کتابداري، و...

اهداف متنوعي براي وبلاگ‌هاي كتابخانه‌ها مي‌توان برشمرد: ارزيابي نيازهاي اوليه و اطمينان از اين كه وبلاگ، فرم مناسبي براي ارتباطات مي‌باشد، ممكن است يكي از اين اهداف باشد؛ اهداف ديگر عبارت‌اند از: راهنمايي كاربران به منابع و اخبار جالب و مفيد؛ ارائه اطلاعات درباره فعاليت‌ها، وقايع ملي و محلي در حوزه فناوري اطلاعات، كتاب و دنياي كتابخانه‌ها؛ ارائه اخبار مهم  خدمات كتابداري و اطلاع­رساني؛ ارسال  نظرات خوانندگان.

كاركردهاي وبلاگ در روابط عمومي

 یک ارائه‌دهنده خدمات (شرکت، متخصص و...) برای شناساندن خود به مشتری بالقوه انتخابها و روشهای گوناگونی پیش رو دارد: تبلیغات از طریق رسانه‌های مختلف (چاپی، صوتی و تصویری، اینترنتی و...)، رويكرد تعاملي با مخاطب- مشتري، افكار سنجي و نظر سنجي از مخاطبان بالفعل و....

اینترنت ابزارهای گوناگونی را در اختیار کاربران خود گذاشته است: ابزارهای رسانه‌ای برای آنها که نیاز دارند شناخته شوند (مثل همان ارائه‌دهندگان خدمات) و ابزارهای جستجو برای آنهایی که نیاز دارند ببینند و بشناسند (اگر این دسته از کاربران به دنبال یافتن ارائه‌دهندگان خدمات باشند می‌توانند همان مشتریان بالقوه باشند).

برپایی یک رسانه اینترنتی (سایت) رسمی آبرومند برای یک شرکت نیازمند صرف زمان و هزینه برای تولید محتوای متناسب با داشته‌های شرکت است به گونه‌ای که ضمن گنجانیده شدن کلمات کلیدی احتمالی -که مشتریان بالقوه آنها را برای یافتن شرکت مورد نظر خود به کار خواهند گرفت- به خوبی سازماندهی شده باشد. این مسأله باعث می‌شود که شرکتها در انتخاب محتوا برای سایت اینترنتی رسمی خود مجبور شوند از ارائه برخی تواناییها و اطلاعات مرتبط خود که ممکن است در چارچوب سازماندهی شده‌ای که برای محتوای سایت رسمی خود طراحی کرده‌اند به دلایل مختلف (نیاز به سازماندهی و مستند شدن در زمان مناسب، در دسترس نبودن برخی اطلاعات در زمان طراحی چارچوب محتوای سایت، ناتمام بودن کار و یا به دلایل مختلف نیمه‌کاره رها شدن آن و...) نگنجد صرف نظر کنند.

اینجاست که شاید یک رسانه غیررسمی (یا حداقل غیررسمی‌تر) می‌تواند مفید واقع شود: چیزی شبیه یک وبلاگ که بتوان مطالب خارج از چارچوب محتوای رسمی و همچنین اطلاعات کارهای ناتمام و در دست انجام را آسانتر و با صرف زمان کمتر (با تکیه بر توقع پایین‌تری که مخاطب از یک وبلاگ در مقایسه با یک سایت رسمی دارد) در دسترس گذاشت و با استفاده از آن میزان تأثیر رسانه اینترنتی خود را افزایش داد.

عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند بر اهمیت داشتن وبلاگ مرتبط با فعالیتهای شرکت بیفزایند. از جمله مهمترین آنها بالا بودن آمار مخاطبان وبلاگهاست. در واقع مخاطب یک سایت اینترنتی انتظار ندارد محتوای یک سایت رسمی در مقاطع کوتاه مدت زمانی تغییر کند لذا امکان مراجعه مجدد او به یک سایت رسمی کم است. حال آن که مخاطب انتظار دارد یک وبلاگ در مقاطع زمانی کوتاه مدت با مطالب جدید بروز شود و این امر امکان مراجعه مجدد او را افزایش می‌دهد. از دیگر عوامل می‌تواند تعداد زیاد ابزارها و موتورهای جستجوی مرتبط با محتوای (به طور خاص) وبلاگی باشد که احتمال یافته شدن را برای یک وبلاگ افزایش می‌دهد.

مقايسه كاركردهاي وبلاگ و سايت در روابط عمومي ديجيتال

·         وبلاگ تعاملي‌تر است

·         وبلاگ امكان كامنت دارد

·         وبلاگ صميمانه‌تر است

·         وبلاگ غيررسمي است

·         وبلاگ نويسندگان متعدد دارد

·         وبلاگ هايپر لينك دارد

·         حرفهاي مخاطبان در وبلاگ منتشر مي شود

·         لينك هاي ورودي و خروجي وبلاگ بيشتر است

استفاده از وبلاگ در تحليل محتوا در روابط عمومي ديجيتال

·         يكي از بهترين راههاي اطلاع از افكار عمومي و بهره گيري از جريانات سپهر وبلاگها، تحليل محتواي آنهاست

·         بولتن هاي منظم دوره اي تحليل محتواي وبلاگ ها تهيه كنيد

·         بريده مطالب وبلاگها درباره موضوعات كاري سازمان را به بخش هاي ذيربط منعكس كنيد

·         وبلاگ نويس ها بهترين و ارزان ترين بازرسان نامحسوس سازمان در تمام بخشها هستند

·         وبلاگ ها جنبه نظارتي دارند، از وبلاگ هاي همكاران حتي اگر انتقادي و افشاگرانه هستند حمايت كنيد نه شكايت!

جمع بندي نهايي

·         داشتن وبلاگ براي روابط عمومي الكترونيك ضروري است

·         وبلاگ ها دماسنج هاي اجتماعي هستند

·         وبلاگ يك تكنولوژي مبتني بر اينترنت است كه كاربردهاي متعدد در EPR دارد

·         در يك روابط عمومي الكترونيك بايد وبلاگ داشت، وبلاگ خواند، وبلاگ نوشت، وبلاگ ها را رصد كرد و از بلاگرها استفاده كرد.

منابع:

1.   سايت حميد ضيايي‌پرور 

2.   نشريه فرهنگ و هنر

3.   سايت کارگزار روابط عمومي

4.   سايت انجمن روابط عمومي ايران